قانون مجازات اسلامی تعزیرات

قانون مجازات اسلامی ، قصاص

قانون مجازات اسلامی تعزیرات : در قصاص عضو همانگونه که در قرآن کریم در آیات متعددی ذکر شده است که در گوش در برابر گوش دست در برابر دست این خود اثبات این قضیه است که قصاص از احکام الهی و غیر قابل تغییر است ولیکن با توجه به اینکه شرایط خاصی را قانونگذار در اجرای قصاص عضو در نظر گرفته است از بابت احتیاط در ارجاع حکم الهی ،در دادگاهها در عوض قصاص عضو با تعیین دیه ، مجازات تعیین می گردد تا خدای ناکرده جرمی بیش از جرم ایجاد شده به وجود نیاید.

قانون مجازات اسلامی ، دیه

سومین مجازاتی که در قانون مجازات اسلامی در نظر گرفته شده قانون دیات است که در جرایم غیر عمدی و شبه عمد ، دادگاه با تعیین دیه مجازات را تعیین میکند که در جرایم غیر عمدی و شخصی که به طور مستقیم جرحی نقص عضوی را ایجاد کرده است با پرداخت دیه محکوم می‌گردد ،مانند صدمات ناشی از تصادفات رانندگی ،در جرایم شبه عمد ممکن است شخصی به طور مستقیم یا نقص عضو را ایجاد کرده باشد ولیکن قانون محکوم به پرداخت دیه می گردد.

در قانون دیات برای هر عضوی ثابت ای در نظر گرفته شده که با شرایط جرح یا نقص عضو ایجاد شده دیه تعیین می‌گردد و این مجازات نیز تغییر ناپذیر است یعنی این که دیه یک دست دقیقاً با توجه به نوع و مقدار جرح به وجود آمده ثابت و غیرقابل تغییر است.

مثالی که برای جرایم شبیه هم در اینجا می‌توان ذکر کرد کارگری است که در حین انجام کار صدمه یا جراحتی به او وارد شده و چون کارفرما موارد عینی و حفاظتی قانون کار را رعایت نکرده است مجاب به پرداخت دیه می گردد.

 

قانون مجازات اسلامی تعزیرات

 

نوع چهارم از مجازات های قانون مجازات اسلامی ، تعزیرات است .

 

نظرات نشأت گرفته از احکام ثانویه فقه اسلامی است که با توجه به شرایط اجتماعی ، زمانی و مکانی خاص جامعه توسط قانونگذار تعیین می گردد مانند مجازات‌هایی که برای کلاهبرداری ،جعل و سرقت های غیر حدی تعیین می‌شوند و قانونگذار معمولا حداقل و حداکثر مجازات را بر اساس نوع جرم در نظر گرفته است.

قانون مجازات اسلامی تعزیرات

که این حداقل و حداکثر در اختیار قاضی صادرکننده رای است که با توجه به شرایط وقوع جرم و شرایط شخص مجرم مجازات را برای وی تعیین می نماید و تنها در این مجازات است که قانونگذار اختیار را به قاضی داده است تا بتواند مجازات‌های متغیری را تعیین کند و حتی به مجرم تخفیف در مجازات نیز بدهد. البته اگر مشمول شرایط تخفیف باشد .

قانون مجازات اسلامی تعزیرات

معمولاً زمانی که مجازاتی با تخفیف برای مجرمی که دارای شرایط تخفیف است در نظر گرفته می شود مانند زمانی که قاضی ۴ ماه حبس او را به مقدار جزای نقدی تبدیل می‌کند ، این شبه در اذهان عمومی به وجود می‌آید که آیا حبس تعیین شده قابل خرید می باشد یا خیر؟

قانون مجازات اسلامی تعزیرات

 پاسخ آن در این مجازات حبس خرید و فروش نشده است بلکه برای متهمی که دارای شرایط تخفیف بوده با در نظر گرفتن شرایط به جای حبس ، مجازات جزای نقدی در نظر گرفته شده است و وقتی دادگاهی رای به مجازات حبس بدهد و آن رای قطعی شود تحت هیچ شرایطی رای صادره قابل تبدیل و در اصطلاح عموم قابل خرید نیست .

آخرین تقسیم بندی مجازات ها در قانون مجازات اسلامی ، مجازات هایی با عنوان مجازات های بازدارنده یا تکمیلی در نظر گرفته شده این نوع مجازات در کنار مجازات های تعزیری و متهم مجازات برای متهم به جهت بیم تجری انجام جرم توسط افراد دیگری در جامعه تعیین می گردد ، مانند تبعید ، ممانعت از رانندگی شخصی و یا ممانعت از سکونت در محلی خاص که این نوع مجازات در موازات مجازاتهای تعزیری قرار دارد و با توجه به شرایط زمانی- مکانی و شخصی متهم برای وی در نظر گرفته می شود.

لازم است در آخر با توجه به اینکه در خصوص جرایم غیر عمدی و شبه عمد صحبت شد توضیحاتی داده شود. نوع دیگری از تقسیم بندی جرایم در قانون مجازات اسلامی  ، که این نوع تعیین مجازات در موازات مجازات های تعیین شده بالا می باشد ، این است که جرائم به جرائم عمدی ، غیر عمدی و شبه عمد تقسیم می گردند.

 جرایم عمدی :

شخصی قصد انجام عملی و نتیجه گرفتن از همان عمل را دارد ، مانند اینکه فردی با چاقو به فرد دیگری حمله کند و قصد وی مجروح کردن شخص مقابل باشد ، که این جرم جرم عمدی است .

جرایم غیر عمدی :

شخصی قصد انجام عمل را دارد اما قصد نتیجه حادث شده را که ایجاد جراحت یا صدمه یا حتی فوت شخص دیگری بوده را ندارد ، مانند حوادث و صدمات ناشی از تصادفات رانندگی که فرد راننده تنها به قصد رانندگی کردند سوار اتومبیل شده است و قصد صدمه زدن به فردی را ندارد اما رانندگی وی منجر به صدمه رسیدن به شخصی دیگری میشود.

نوع سوم که جرایم شبه عمد است جرایمی هستند که شخصی ، قصد انجام عمل را دارد و نتیجه حاصله از عمل مورد نظر و قصد او بوده است ، همان کارگری که در کارخانه برای کارفرما کار می کند و در حین انجام کار جراحتی برای او به وجود می‌آید که کارفرما قصد آسیب رساندن را نداشته و اینکه خود به طور مستقیم در آسیب دیدن کارگر نیز دخالت نداشته است که در اینجا پرداخت دیه که خود یک نوع مجازات است و قبلا نیز در خصوص آن صحبت شد برای کارفرما تعیین می گردد.

 با تشکر از توضیحات جامع و کامل شما و وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

برداشت شده از مجموعه مقالات دکتر اسماعیلی ، مدیر عامل موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد *

در صورتی که در مورد این مطلب هرگونه سوالی دارید ، وکلای موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد ، آماده ی پاسخگویی به شما هستند ، لطفا با ما تماس بگیرید.