نحوه خرید و تملک اراضی برای طرحهای عمومی و عمرانی

شهرداری طبق طرح تفصیلی ، زمینی را برای تعریض خیابان تصرف و طرح را اجرا میکند. هیچ توافق یا اعلامی هم به مالک نمیکند. سالها بعد وراث مالک به شهرداری مراجعه میکنند. شهرداری با آنها صلح نامه ای تنظیم نموده و قید میشود “پس از تصویب صلحنامه در شورای شهر، مبلغ ۶۰ میلیون تومان در صورت تامین اعتبار در سال های آتی به مالک پرداخت میشود” اکنون پس از گذشت سالها، وجه صلح نامه را نیز نپرداخته اند.

نحوه خريد و تملك اراضی برای طرحهای عمومی و عمرانی

حال آیا باید دادخواست مطالبه وجه صلح نامه را داد؟ یا اساسا صلح نامه به جهت عدم تعیین زمان پرداخت وجه یا عدم پرداخت در مهلت های لایحه قانونی باطل است و باید خلع ید داد؟ یا باید خسارت تاخیر تادیه گرفت؟ آیا اجرت المثل سالهای قبل از تنظیم صلح نامه هم تعلق میگیرد؟

جواب
به استناد تبصره ۲ ماده ۳ قانون نحوه خرید و تملک اراضی در طرح های عمومی و عمرانی مدت اعتبار توافق نامه جهت پرداخت مبلغ سه ماه می باشد. لذا پس از انقضای مدت، صلحنامه مذکور به لحاظ فرض قانونی، کأن لم یکن و سالبه به انتفای موضوع با موضوعیت توافق است. لذا عنوان خواسته صحیح چنین است: «اعلان بی اعتباری و بطلان توافقنامه – مطالبه خسارت به میزان بهای عادله روز – اجرت المثل ایام تصرف»

 

البته که در خصوص توافقنامه مذکور، ممکن است این دیدگاه مطرح گردد که تبصره ۲ ماده ۳ قانون نحوه خرید جزو قواعد تکمیلی است و طرفین می توانند در خصوص مدت پرداخت ثمن توافق بیشتری داشته باشند؛ که استدلال قابل تأملی است و بر اساس آن صلحنامه مذکور با وجود عدم ثبت دارای اعتبار حقوقی بوده و لازم الوفاست اصاله اللزوم نیز موید است، اجرت المثل ایام تصرف نیز در این دیدگاه منتفی است حتی در صورت نظر به ابطال قرارداد نیز بنا بر دیدگاهی در رویه قضایی مالک اجرت المثل مستحق نخواهد بود خصوصا در این موضوع که غصب یا آنچه درحکم غصب می باشد منتفی است.

در صورت نظر به ابقای قرارداد و توافق حاصله، مالک بدون مطالبه وجه مذکور از شهرداری که قابلیت اثبات داشته باشد، مستحق خسارت تأخیر تأدیه نخواهد بود خصوصا که شرط تمکن شهرداری و تأمین بودجه، برای پرداخت مبلغ نیز شده است.

 

 

در هر حال صرف نظر از اختلافات حقوقی و رویه قضایی، ورود در دعوای حقوقی توصیه می گردد. توصیه دیگر در تنظیم قرادادهای منعقده باشهرداری و انجام مشاوره به نحو دقیق قبل از آن می باشد که توصیه قرآن کریم در آیه ۲۸۲ سوره بقره نیز همین است.

نویسنده : امید محمدی

لطفا در صورت سوال در مورد این مطلب و یا نیاز به وکیل شهرداری با موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد در تماس باشید.