عیب حکمی
عیب حکمی
ممکن است عیب حکمی باشد . یعنی اینکه مال واقعا معیوب نگشته باشد . بلکه در اثر عمل حقوقی که خریدار نسبت به آن ملک انجام داده ، کاهش قیمت یافته باشد .
توضیح عیب حکمی با مثال
مثلا خریدار ، ملک را در وثیقه ی طلبکارش گذاشته ، یا به اجاره داده یا حق انتفاع نسبت به آن به شخص منتفعی داده باشد . در این حالت اولا این قراردادی که خریدار در خصوص آن مال به نفع شخص ثالث که در مثال ما طلبکار ، مستاجر یا منتفع بود ، برهم نخواهد خورد . زیرا گفتیم که اثر اقاله ، ناظر به آینده است و خریدار در زمان انعقاد این قرارداد ها مالک آن بوده است . و قرارداد از بین نمی رود .
ثانیا از آنجا که قیمت مال در اثر این قرارداد ها کاهش یافته است ، خریدار باید به فروشنده ارش آن رابدهد .
م۲۷۸وح۱و۲
منافع منفصله یعنی منافعی که از عین جدا می شود ، مانند میوه های درخت یا حمل حیوان از تاریخ انعقاد قرارداد تا تاریخ اقاله ، متعلق به خریدار است .
در مقابل منافع متصله یعنی منافعی که متصل ، و چسبیده به عین می باشد ، مانند افزایش قیمت باغ یا حیوان یا تناور شدن درختان باغ یا چاق شدن حیوان و …. متعلق به کسی است که بعد از اقاله ، مال به مالکیت او برمی گردد . که در این مثال ما فروشنده است . البته دو طرف قرارداد می تواند برخلاف این موضوع با یکدیگر توافق کنند .
لطفا در صورت نیاز به مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری با ما در تماس باشید.
م۲۸۸
چنانچه در اثر عملکرد خریدار ، قیمت مال افزایش یافته باشد ، خریدار در حین اقاله مستحق قیمت افزوده مال است . نه اجرت المثل کارش
بعنوان مثال خریدار خانه ای را خریداری نموده تعمیر و رنگ آمیزی نموده است . در اثر اقدام او قیمت خانه ۱۰۰ م افزایش یافته است . در حالی که اجرت المثل کسی که چنین اقداماتی را در یک ملک انجام می دهد ، ۳۰ میلیون است . در این فرض به شخص ثالث اجرت المثل می دهیم .(م ۲۶۸ )
برگرفته از مجموعه مقالات کارشناس حقوقی لیلا عبادی ، لطفا در صورت سوال در مورد این مطلب و یا نیاز به وکیل حقوقی با موسسه حقوقی حامی در تماس باشید.